Wat gaat de kunstmestprijs in 2022 doen?
Belangrijk invloeden op deze prijsstijgingen zijn stijgende gasprijzen, de markt in China, hogere containertarieven en sancties tegen Wit-Rusland. En ook Covid-19 is van invloed op de markt. Dit resulteert in stijgende kostprijzen en verschuivingen in vraag en aanbod op de wereldmarkt.
Hogere kostprijs beïnvloed door externe factoren
Gasprijzen hebben een grote invloed op de kostprijs van de energie-intensieve productie van ammoniak. Ammoniak is de grondstof voor stikstofhoudende meststoffen en heeft dus een grote invloed op de prijs van N-meststoffen. Maar ook de productie van fosfaat uit fosfaatrots is een energie-intensief proces. Daarbij geeft de energiemarkt ook nog geen positieve trend weer. De aanvoer van gas uit Rusland blijft laag en het koudere weer begin december leidde tot veel vraag. Hierdoor stegen niet alleen de gasprijzen, maar ook de elektriciteitsprijzen, wat weer tot stijgende kostprijzen leidde.
Logistieke kosten hoger door stijgende containerprijs
De kostprijs wordt ook beïnvloed door stijgende logistieke kosten. De huidige containertarieven zijn bijna drie keer zo hoog als een jaar geleden. Naast het transport over zee nemen de kosten van wegtransport eveneens toe als gevolg van personeelsgebrek en hogere brandstofkosten.
Grote wereldwijde vraag naar kunstmest
Naast kostprijs is wereldwijde vraag en aanbod een bepalende factor op de prijs van meststoffen. De interne vraag naar chemicaliën en kunstmest neemt in China nog steeds toe, wat er toe leidt dat de importbehoefte van China toeneemt en de Chinese overheid steeds meer exportrestricties uitvaardigt. De volumes die China nu wereldwijd niet exporteert moeten opgevangen worden door producenten elders. Het aanbod fosfaat op de wereldmarkt is hierdoor sterk gedaald.
Wit-Rusland is de grootste kali-producent ter wereld. Door dreigende sancties voor Wit-Rusland (vanwege de politieke ontwikkelingen) en al bestaande sancties voor enkele andere Oost-Europese landen neemt het aanbod af terwijl de vraag toeneemt, mede doordat er minder stikstof en fosfaat op de markt is.
Ook is het niet meer rendabel om relatief goedkope meststoffen uit Azië te importeren vanwege de hoge kosten van zeecontainers. Daarbij blijft de vraag naar product hoog in landen als India, Zuid-Korea en Brazilië, waarbij de verschuiving van aanbod naar vraag een prijsverhogende effect heeft.
Tekst gaat verder na de foto
Covid-19 beperkt zwavelproductie
Naast deze marktonwikkelingen speelt Covid-19 ook een belangrijke rol in de prijsvorming. In sommige productieprocessen komt zwavel vrij als bijproduct van de brandstofproductie. Covid-19 heeft de wereldwijde transportbewegingen gereduceerd en dus wordt er minder brandstof geproduceerd, wat het aanbod van zwavelproducten kleiner maakt.
Verwacht wordt dat de zeer besmettelijke Omicron-variant van het coronavirus de logistieke keten nog verder zal ontwrichten. De internationale vakbond International Transport Workers’ Federation (ITF) spreekt voor de scheepvaartsector al van een ‘Omicron crew crunch’ (‘Omicron bemanningscrisis’).
Samenloop van gebeurtenissen
Kortom, door verschillende factoren worden de prijzen van alle basisbestandsdelen van meststoffen (stikstof, fosfaat en kali, ofwel NPK), op een andere manier beïnvloed. In het verleden zijn vaker trends waargenomen dat een prijsstijging van het ene component gecompenseerd werd met een prijsdaling van het andere component. Door de samenloop van omstandigheden stijgen echter de prijzen van alle componenten over de gehele breedte van de linie. Een daling van de prijzen is voorlopig nog niet in zicht.
