Categorisering van tarwe

Classificatie van tarwe

Tarwe kan aan de hand van de volgende criteria in een aantal groepen worden onderverdeeld:

Classificatie van tarwe op basis van het tijdstip van uitzaaien 

Wintertarwe wordt gewoonlijk in september gezaaid en het jaar erop in augustus geoogst (noordelijk halfrond). De vernalisatiebehoefte is uniek. Dat betekent dat een periode van koude nodig is voor de bloei-inductie. Vernalisatie is het groeiproces onder invloed van koude, die de bloeitijd inleidt. De behoefte aan vernalisatie is een erfelijke eigenschap die voorkomt dat wintertarwe te vroeg een bloeiend meristeem ontwikkelt en daardoor door het koude weer schade lijdt. 

De vernalisatiereactie van het gewas hangt af van twee factoren: de temperatuur tijdens de vernalisatieperiode en de duur van de periode. De vernalisatie is voltooid zodra het meristeem van de plant het stadium van de dubbele ring (begin van de aanleg van aren) heeft bereikt. Dit proces bestaat uit drie temperatuurfasen: 

• De minimumtemperatuur, waarbij geen vernalisatie plaatsvindt, ligt gewoonlijk tussen –1,3 en –4 °C, 
• De optimale temperatuur voor de vernalisatie ligt gewoonlijk tussen 3 en 10 °C met een hoogtepunt bij 4,9 °C.  
• De maximumtemperatuur, waarboven de vernalisatie stopt, is 15,7 °C. 

Uit onderzoeken blijkt dat er tussen 0 en 8 °C een duidelijke lineaire vernalisatiereactie is. Men zegt dat echte wintertarwe gedurende een periode van 50 dagen optimale vernalisatietemperaturen nodig heeft. Dit aantal dagen is nodig voor het bereiken van een volledige vernalisatie.

Zomertarwe

In tegenstelling tot wintertarwe heeft zomertarwe geen lage temperaturen (vernalisatie) nodig om te kunnen beginnen met de generatieve fase. Daarom wordt zomertarwe vanaf januari/februari uitgezaaid en in augustus van hetzelfde jaar geoogst. De vegetatieperiode ligt tussen 120 dagen en 180 dagen, afhankelijk van het klimaat. Zomerrassen hebben voor het inleiden van de generatieve fase gewoonlijk 5 tot 15 dagen lang temperaturen tussen 7 en 18 °C nodig.

Classificatie van tarwe op basis van korrelhardheid 

Tarwesoorten kunnen aan de hand van de toestand van het meellichaam worden geclassificeerd. Het meellichaam kan hard of zacht zijn.  

Harde tarwe (durumtarwe) 

Harde tarwe heeft een hoog eiwitgehalte en is geschikt voor broodmelen. Zetmeelkorrels zijn hard en breken niet tijdens het malen. 

Zachte tarwe 

Zachte tarwe heeft een zacht meellichaam waarin de zetmeelkorrels tijdens het malen breken. Deze soort wordt gebruikt voor Frans brood, koekjes en 'meel'.  

Harde tarwe 

Het gaat hierbij om tarwe met harde, donkerkleurige kernen met een hoog glutengehalte, die wordt gebruikt voor brood en pasta. Deze tarwesoort wordt vooral geteeld in Zuid-Rusland, Noord-Afrika en Noord- en Zuid-Amerika.

Classificatie van tarwe op basis van graankwaliteitsgroepen 

Tarwesoorten kunnen worden geclassificeerd op basis van hun graankwaliteitsgroep:  

A-groep: kwaliteitstarwe 

Deze klasse bevat soorten die gelijkmatige maal- en bakresultaten mogelijk maken. Maalbedrijven zijn bereid om voor deze tarwesoorten een hogere prijs te betalen op voorwaarde dat ze voldoen aan de vereiste kwaliteitsnormen: een eiwitgehalte van 13%, een valgetal (volgens Hagberg) van 250 s en een hectolitergewicht van 76 kg/hl. 

B-groep: broodtarwe 

Deze klasse bestaat uit soorten die kunnen worden gebruikt voor het bakken van brood, maar niet voor ieder maalproces geschikt zijn. Sommige soorten van deze klasse kunnen gelijkmatig worden verwerkt, maar minder goed dan de soorten van de A-groep. Sommige soorten kunnen alleen ongelijkmatig worden verwerkt, terwijl andere soorten geschikt zijn voor speciaal meel. 

K-groep: koekjestarwe 

Deze klasse bestaat uit zachte soorten voor koekjes, cake of andere meelsoorten. De belangrijkste eisen die aan deze soorten worden gesteld zijn zachte maaleigenschappen, een laag eiwitgehalte, een goed uitmalingspercentage en rekbaar, maar niet-elastisch gluten.

C-groep: overige tarwe 

Deze soorten worden hoofdzakelijk geteeld als voer voor melk- en slachtvee.

Classificatie van tarwe op basis van meelkwaliteit 

Alle tarweklassen worden gebruikt voor de productie van meel voor verschillende soorten bakbedrijven. 

Universeel meel is het gebruikelijkste meel en is afkomstig van het fijngemalen gedeelte van de tarwekern. Dit wordt het meellichaam genoemd. Het is een combinatie van harde en zachte tarwe en wordt gebruikt voor een groot aantal bakproducten: met gist gebakken brood, cake, koekjes en gebak. 

Broodmeel wordt gemalen voor professioneel bakken. Broodmeel is in veel opzichten vergelijkbaar met universeel meel, maar heeft een hoger glutengehalte. 

Zelfrijzend meel wordt gemalen voor professioneel bakken. Broodmeel is in veel opzichten vergelijkbaar met universeel meel, maar heeft een hoger glutengehalte. 

Cakemeel is een fijne meelsoort die van zachte tarwe wordt gemalen en een laag eiwitgehalte heeft. Het wordt gebruikt voor allerlei soorten bakproducten, zoals cake, koekjes, crackers en enkele gebaksoorten. Vergeleken met broodmeel heeft cakemeel een hoger zetmeelpercentage en een lager eiwitgehalte. 

Griesmeel is het grof gemalen meellichaam van harde tarwe. Daardoor is het zeer geschikt voor het maken van hoge kwaliteit pasta en couscous. 

Harde-tarwemeel is de hardste tarwesoort met het hoogste eiwitgehalte. Hierdoor is harde tarwe ideaal voor het maken van pasta en couscous van hoge kwaliteit. Harde-tarwemeel is een bijproduct van de productie van griesmeel. Het wordt gewoonlijk verrijkt met vier B-vitaminen en ijzer en gebruikt voor het maken van pasta.